Υπάρχουν γεύσεις που όταν τις δοκιμάσεις σε γεμίζουνε εικόνες, μυρωδιές και σκέψεις. Σε ταξιδεύουν σε μέρη μακρινά όμως όχι ξένα. Μία από αυτές τις γεύσεις είναι το γλυκό Σάμαλι.
Το Σάμαλι (Sambalı Tatlısı ∼ Şam Tatlısı) είναι το γλυκό της Ανατολής και αυτό γιατί η ιστορία του περνάει από όλες τις λαμπρές της πόλης μέχρι να καταλήξει στην Ελλάδα. Πρωτοφτιάχτηκε στη Δαμασκό της Συρίας, όπως και το γλυκό “Μπαμπάς (Şambaba)”, απ΄ όπου και πήρε και το όνομά του που σημαίνει “Το Γλυκό της Δαμασκού”.
Η Δαμασκός (Şam) ήταν γνωστή για τα αρωματικά τριαντάφυλλα, τα ρόδα της Δαμασκού, που έδιναν το φημισμένο ροδόνερο. Το σάμαλι μοσχοβολούσε ροδόνερο στη Συρία και δεν λεγόταν σάμαλι εκεί.
Οι ταξιδευτές μετέφεραν το γλυκό στη Σμύρνη και την Πόλη, όπου κατοχυρώθηκε το όνομα του για να δηλωθεί η προέλευσή του και αρωματίστηκε με το προνομιούχο μυρωδικό του παλατιού, τη μαστίχα.
Αυτά συνέβησαν τα χρόνια που η οθωμανική αυτοκρατορία, για 400 χρόνια, είχε ενώσει πλήθος κρατών. Οι γεύσεις των λαών μεταφερόντουσαν από κράτος σε κράτος με τους ταξιδευτές και προσαρμοζόντουσαν στα διαθέσιμα υλικά και τον τρόπο μεταφοράς της συνταγής.
Στην Ελλάδα, το πολίτικο σάμαλι, πωλείτο από πλανόδιους σαμαλιτζήδες, όπως ήταν και οι χαλβατζήδες ή οι σαλεπιτζήδες. Υπήρξε πάντα αγαπημένο γλυκό των παιδιών που χόρταινε και έδινε χαρά.
Μπορούσε να γίνει μόνο με σιμιγδάλι, νερό και ζάχαρη για να είναι φθηνό, αν και η συνταγή του ζητά γιαούρτι νερουλό, σιμιγδάλι και ζάχαρη.
Το Σάμαλι πολλές φορές και ανάλογα με τον τρόπο χρήσης των υλικών του μπορεί να “μετατραπεί” σε ραβανί (αν βάλετε αυγά) ή γιαουρτόπιτα (αν βάλετε αλεύρι).
Μοιραζόμαστε μαζί σας την πολίτικη συνταγή μας για να φτιάχνετε το γλυκό Σάμαλι, όπως το απολαμβάνετε από τα Γιούλια.
Υλικά για τη ζύμη
- 625 gr σιμιγδάλι
- 325 ml νερό
- 325 gr ζάχαρη
- 30 gr baking powder
- 25 ml γάλα ή 25 gr γιαούρτι
- 3 gr μαστίχα Χίου
Υλικά για το σιρόπι
- 750 ml νερό
- 1 kg ζάχαρη
- 1 κ.σ. γλυκόζη
Τα υλικά της συνταγής αφορούν 2 ταψάκια διαμέτρου 22cm
Οδηγίες παρασκευής
- Προσθέτουμε όλα τα υλικά για το σιρόπι σε μια κατσαρόλα & τα αφήνουμε να βράσουν για 2 λεπτά
- Ζυγίζουμε όλα μας τα υλικά
- Κρατάμε ένα μέρος από τη ζάχαρη της συνταγής μας (π.χ. 100gr) για να σπάσουμε τη μαστίχα σε ένα γουδί
- Βάζουμε σε ένα μπολ όλα τα στέρεα υλικά και τα ανακατεύουμε καλά ώστε να έχουμε ένα ομοιογενές μίγμα
- Δημιουργούμε μια λακκουβίτσα στο κέντρο όπου ρίχνουμε το νερό και το γάλα ή το γιαούρτι
- Ανακατεύουμε απαλά και σταυρωτά ώστε να γίνει μια ρευστή ζύμη
- Γεμίζουμε το ταψί μας με τη ζύμη
- Ψήνουμε στους 180 βαθμούς μέχρι να ροδίσει
- Κόβουμε σε σχήμα και μέγεθος της αρεσκείας μας και σιροπιάζουμε (ρίχνουμε το σιρόπι σιγά-σιγά και σε δόσεις ώστε να προλαβαίνει να το απορροφά)
- Γαρνίρουμε με αμύγδαλα & Σερβίρουμε
Μυστικές συμβουλές
- Πρέπει να προσέξουμε στο σιρόπιασμα να είναι ζεστό το σάμαλι. Καλό θα είναι να ετοιμάσουμε πρώτα το σιρόπι, να το αφήσουμε στην άκρη και μετά να ξεκινήσουμε την παρασκευή της ζύμης
- Μπορούμε να κάνουμε το γλυκό σάμαλι νηστίσιμο αν αντί για γάλα ή γιαούρτι προσθέσουμε νερό
- Το σάμαλι πρέπει να έχει χαμηλό ύψος, 3-4 εκ. το μέγιστο. Είναι περισσότερο αφράτο, αν τα υγρά της συνταγής είναι αρκετά για να φουσκώσουν καλά το σιμιγδάλι, πριν το ψήσιμο.
- Το σάμαλι γίνεται με χοντρό σιμιγδάλι. Θέλει να φουσκώσει με το γιαούρτι αρκετή ώρα, να ψηθεί σωστά για να σκάσει ο κόκκος και να μπορέσει να ρουφήξει το σιρόπι. Αυτή η απλότητα δίνει το μεγαλείο του. Αν προσθέσετε και ψιλό σιμιγδάλι, αυτό δεν πρέπει να ξεπερνά το 1/3 της συνολικής ποσότητας.
- Το Σάμαλι ταιριάζει εξαιρετικά με παγωτό ολών των γεύσεων. Σας το προτείνουμε με παραδοσιακό καϊμάκι ή δροσερή κρέμα βανίλιας.
Δοκιμάστε φρέσκο σάμαλι, μόλις έχει βγει από το φούρνο και θα νιώσετε όλα τα συστατικά στη γεύση σας. Μετά από μια ημέρα δένουν δημιουργώντας μια αρμονική συνοχή.